Róża pomarszczona (Rosa rugosa) urzeka swym zapachem, świetnie nadaje się do nasadzeń parkowych jak i ogrodów hobbystycznych. Można nią obsadzać duże powierzchnie, sadzić przy drogach lub prowadzić w formie żywopłotu. Zobacz jak łatwa jest uprawa róży pomarszczonej w ogrodzie, jakie odmiany róży pomarszczonej są szczególnie atrakcyjne oraz jak przeprowadzić rozmnażanie róży pomarszczonej w ogrodzie przydomowym. Poznaj powody, dla których ten ciekawy gatunek róży powinien znaleźć się w twoim ogrodzie!
Róża pomarszczona (Rosa rugosa) - kwiaty
Róża pomarszczona - opis, właściwości
Róża pomarszczona (Rosa rugosa) jest krzewem o wyprostowanym pokroju, osiągającym wysokość do 1,5 m. Gałązki są mocno rozgałęzione, przy czym gęsto pokryte cierniami i kolcami. Tworzy rozłogi przez co szybko się rozrasta. Liście są pomarszczone i pokryte od spodu włoskami. Jesienią przebarwiają się na żółto. Pachnące kwiaty róży pomarszczonej pojawiają się od kwietnia do sierpnia. Przybierają kolor różowy lub biały. Wyhodowano teżodmiany róży pomarszczonej o kwiatach czerwonych oraz żółtych.
Ciekawostka! Z płatków kwiatowych tej róży przygotowuje się słynną konfiturę różaną, lubiany dodatek do pączków. Przy zbiorze płatków do tego celu, należy jednak usunąć z nich białe nasady, które mają gorzki smak. Potem płatki kwiatowe gotuje się z cukrem i wodą. Można dodać też sok z cytryny.
Owoce róży pomarszczonej dojrzewają pod koniec sierpnia i utrzymują się na krzewie do końca października. Są kuliste, czerwone nieco spłaszczone. Idealnie nadają się na przetwory. Cenione są także właściwości lecznicze owoców róży pomarszczonej, które są często pozyskiwane jako surowiec zielarski. Charakteryzują się wysoką zawartością witaminy C, mają działanie ogólnozwmacniające, moczopędne, przeciwzapalne i przeciwreumatyczne. Preparaty z owoców róży pomarszczonej wykorzystywane są pomocniczo w leczeniu schorzeń wątroby, nerek i przewodu pokarmowego.
Uwaga! Owoce róży pomarszczonej zbiera się gdy są w pełni dojrzałe ale zanim zmiękną i się pomarszczą. Do celów spożywczych z wnętrza owoców rzekomych (tzw. hypancjów) należy usunąć znajdujące się środku owoce właściwe wraz z otaczającymi je włoskami, gdyż mogą one podrażniać układ pokarmowy.
Róża pomarszczona - uprawa
Uprawa róży pomarszczonej jest niezwykle łatwa, zatem idealnie sprawdzi się w ogrodach osób, które szukają róż efektownych oraz odpornych na szkodniki ichoroby róż. Doskonale znosi także warunki miejskie i gorszą jakościowo glebę.
Stanowisko uprawy róży pomarszczonej powinno być słoneczne i niezbyt wietrzne. Chodź równie dobrze Rosa rugosa zniesie lekki cień. Gleba umiarkowanie sucha do żyznej i nie podmokła, piaszczysto-gliniasta. Rosa rugosa toleruje podłoża o odczynie kwaśnym do obojętnego. Na podłożu o odczynie zasadowym może pojawić się na liściach chloroza. Przybierają one wtedy barwę żółtą, a samo zjawisko związane jest z niedoborem żelaza.
Sadzenie róży pomarszczonej najlepiej wykonać jesienią lub wiosną. Należy wybierać sadzonki o zdrowych liściach, najlepiej z trzema pędami. Krzewy róży sadzimy w odległości 60-80cm od siebie, gdyż silnie się rozrastają i są dość ekspansywne. Glebę przed sadzeniem warto wzbogacić w materiał organiczny, np. obornik lub kompost, po posadzeniu obficie podlewamy. Należy pamiętać, aby miejsce okulizacji u mieszańców róży pomarszczonej znalazło się 3-4 cm poniżej powierzchni gruntu.
Stanowisko uprawy róży pomarszczonej powinno być słoneczne i niezbyt wietrzne. Chodź równie dobrze Rosa rugosa zniesie lekki cień. Gleba umiarkowanie sucha do żyznej i nie podmokła, piaszczysto-gliniasta. Rosa rugosa toleruje podłoża o odczynie kwaśnym do obojętnego. Na podłożu o odczynie zasadowym może pojawić się na liściach chloroza. Przybierają one wtedy barwę żółtą, a samo zjawisko związane jest z niedoborem żelaza.
Sadzenie róży pomarszczonej najlepiej wykonać jesienią lub wiosną. Należy wybierać sadzonki o zdrowych liściach, najlepiej z trzema pędami. Krzewy róży sadzimy w odległości 60-80cm od siebie, gdyż silnie się rozrastają i są dość ekspansywne. Glebę przed sadzeniem warto wzbogacić w materiał organiczny, np. obornik lub kompost, po posadzeniu obficie podlewamy. Należy pamiętać, aby miejsce okulizacji u mieszańców róży pomarszczonej znalazło się 3-4 cm poniżej powierzchni gruntu.
Sadzenie różZalecaną porą sadzenia krzewów róż jest jesień. Krzewy sadzone o tej porze roku łatwiej się ukorzeniają i łatwiej będzie nam je przyciąć. Wiosną zaleca się jedynie sadzenie róż piennych, gdyż sadzone jesienią wymagają dosyć kłopotliwych zabiegów związanych z zabezpieczeniem ich przed mrozami. Zobacz jak wykonać sadzenie róż w ogrodzie. Więcej...
Zabieg cięcia w uprawie róży pomarszczonej nie jest aż tak istotny, nie wymaga ona częstego przycinania. Krzewy nowo posadzone w pierwszym roku uprawy przycinamy wiosną ok. 20 cm nad ziemią. W następnych latach wycinamy jedynie pędy chore, uszkodzone i przemarznięte. U odmian ozdobnych możemy usuwać przekwitnięte kwiatostany, zachęcając roślinę do powtórzenia kwitnienia. Jedynie mieszańce róży pomarszczonej z grupy róż okrywowych wymagają przycięcia pędów co roku o 2/3 długości.
Jak ciąć róże?Jednym z podstawowych zabiegów, który jest niezbędny przy uprawie większości odmian, jest prawidłowe cięcie. Chodzi tutaj nie tylko o odpowiednie skrócenie pędów tuż po posadzeniu rośliny na miejsce stałe, ale także późniejsze ukształtowanie struktury krzewu, dzięki czemu róże będą rokrocznie niezawodnie kwitły. Zobacz jak prawidłowo ciąć róże ogrodowe. Więcej...
Różę pomarszczoną podlewamy rzadko, ale obficie.
Odpowiednie dobrane nawożenie róży pomarszczonej pozwoli dłużej cieszyć się kwiatami. Pierwsze zasilanie przeprowadzamy wiosną, gdy róża zaczyna kwitnąć. Kiedy pierwsze kwitnienie osłabnie stosujemy następną dawkę. Pamiętajmy jednak, aby nie przeprowadzić zabiegu nawożenia zbyt późno (ostatnie dawki nawozów podaje się w lipcu). Wyrastanie nowych pędów w okresie niskich temperatur może zakończyć się jedynie ich przemarznięciem.
Róża pomarszczona jest mrozoodporna, jednak jej mieszańce często szczepione warto zabezpieczyć przed zimą. Najważniejszą rolę odgrywa tutaj miejsce szczepienia. Aby mieć pewność, że krzewy nie przemarzną, warto je kopczykować ziemią lub osłonić w obrębie korzeni świerkowymi gałązkami.
Odpowiednie dobrane nawożenie róży pomarszczonej pozwoli dłużej cieszyć się kwiatami. Pierwsze zasilanie przeprowadzamy wiosną, gdy róża zaczyna kwitnąć. Kiedy pierwsze kwitnienie osłabnie stosujemy następną dawkę. Pamiętajmy jednak, aby nie przeprowadzić zabiegu nawożenia zbyt późno (ostatnie dawki nawozów podaje się w lipcu). Wyrastanie nowych pędów w okresie niskich temperatur może zakończyć się jedynie ich przemarznięciem.
Róża pomarszczona jest mrozoodporna, jednak jej mieszańce często szczepione warto zabezpieczyć przed zimą. Najważniejszą rolę odgrywa tutaj miejsce szczepienia. Aby mieć pewność, że krzewy nie przemarzną, warto je kopczykować ziemią lub osłonić w obrębie korzeni świerkowymi gałązkami.
Zabezpieczenie róż na zimę - okrywanie, kopczykowanie, przycinanieZabezpieczenie róż na zimę jest zazwyczaj koniecznością, gdyż krzewy te nie są wystarczająco mrozoodporne w naszym klimacie. Dzięki odpowiednio dobranym działaniom, można jednak sprawić, że nasze róże doskonale przetrwają nawet bardzo mroźną zimę. Zobacz jak najlepiej zabezpieczyć róże na zimę, kiedy i w jaki sposób należy je okryć, czy wskazane jest przycinanie róż na zimę. Więcej...
Róża pomarszczona - odmiany
W związku ze swoją mrozoodpornością i dużą tolerancją na niekorzystne czynniki środowiskowe róża pomarszczona chętnie wykorzystywana była jako baza do tworzenia różnych ciekawych odmian. Odmiany te nazywane sąmieszańcami róży pomarszczonej, które zaliczane są do róż parkowych i okrywowych. Wykazują one cechy związane z odpornością, bujnym ulistnieniem, czy też dość silnym wzrostem.
Róża pomarszczona (Rosa rugosa) - owoce
3 najbardziej wartościowe odmiany róż parkowych
Róża pomarszczona 'F.J. Grootendorst' - jest odmianą niezwykle dekoracyjną, jej kwiaty są półpełne karminoworóżowe, przechodzące w kolor niebieski. Pojawiają się w czerwcu, a swoim wyglądem przypominają małe goździki. Krzew powtarza kwitnienie aż do mrozów, dorasta do 1 m.
Róża pomarszczona 'Hansa' - odmiana ta zachwyca fioletowoczerwonymi pełnymi kwiatami, które są bardzo duże, a przy tym wyjątkowo intensywnie pachną. Chodź róża ta powtarza kwitnienie, nie jest ono zbyt obfite. Osiąga wysokość do 2 m.
Róża pomarszczona 'Rokoko' - odmiana o kwiatach jasnoróżowych, dużych, lekko pachnących. Rozpoczyna kwitnienie w maju i powtarza je aż do jesieni. Dorasta do 1,2m. Charakteryzuje się niezwykle dużą odpornością na mróz.
Róża pomarszczona 'F.J. Grootendorst' - jest odmianą niezwykle dekoracyjną, jej kwiaty są półpełne karminoworóżowe, przechodzące w kolor niebieski. Pojawiają się w czerwcu, a swoim wyglądem przypominają małe goździki. Krzew powtarza kwitnienie aż do mrozów, dorasta do 1 m.
Róża pomarszczona 'Hansa' - odmiana ta zachwyca fioletowoczerwonymi pełnymi kwiatami, które są bardzo duże, a przy tym wyjątkowo intensywnie pachną. Chodź róża ta powtarza kwitnienie, nie jest ono zbyt obfite. Osiąga wysokość do 2 m.
Róża pomarszczona 'Rokoko' - odmiana o kwiatach jasnoróżowych, dużych, lekko pachnących. Rozpoczyna kwitnienie w maju i powtarza je aż do jesieni. Dorasta do 1,2m. Charakteryzuje się niezwykle dużą odpornością na mróz.
Róże parkowe - odmiany, uprawaRóże parkowe należą do grupy, w której można zauważyć największe zróżnicowanie w wyglądzie kwiatów jak i samych krzewów. Jednak ich wspólną cechą jest silny wzrost oraz obfite kwitnienie. óże te nie wymagają wielu zabiegów, mają niskie wymagania glebowe. Ze względu na swe cechy szczególnie nadają się do obsadzania parków i ogrodów. Więcej...
3 najbardziej wartościowe odmiany róż okrywowych
Róża pomarszczona 'Handwar' - odmiana o kwiatach koloru różowego, półpełnych, średniej wielkości, silnie pachnących. Kwitnie do jesieni, w konsekwencji tworząc duże owoce. Osiąga wysokość do 1,2 m, przy tym mocno się krzewi.
Róża pomarszczona 'Speruge' - ma kwiaty karminowoczerwone, wyjątkowo dekoracyjne, duże, lekko pachnące. Kwitnie obficie wczesnym latem, potem powtarza kwitnienie, lecz nie jest ono już tak obfite. Zawiązuje jasnoczerwone owoce. Krzewy dorastają do ok. 1 m wysokości.
Róża pomarszczona 'Polareis' - jest odmianą niezwykle odporną na mróz, przy tym tworzącą piękne białoróżowe, pełne kwiaty. Kwitnie obficie i długo. Krzew dorasta do około 0,8 m wysokości.
Róża pomarszczona 'Handwar' - odmiana o kwiatach koloru różowego, półpełnych, średniej wielkości, silnie pachnących. Kwitnie do jesieni, w konsekwencji tworząc duże owoce. Osiąga wysokość do 1,2 m, przy tym mocno się krzewi.
Róża pomarszczona 'Speruge' - ma kwiaty karminowoczerwone, wyjątkowo dekoracyjne, duże, lekko pachnące. Kwitnie obficie wczesnym latem, potem powtarza kwitnienie, lecz nie jest ono już tak obfite. Zawiązuje jasnoczerwone owoce. Krzewy dorastają do ok. 1 m wysokości.
Róża pomarszczona 'Polareis' - jest odmianą niezwykle odporną na mróz, przy tym tworzącą piękne białoróżowe, pełne kwiaty. Kwitnie obficie i długo. Krzew dorasta do około 0,8 m wysokości.
Róże okrywowe - odmiany, sadzenie, pielęgnacjaRóże okrywowe są grupą odmian doskonałych do obsadzania skarp i miejsc nasłonecznionych w miastach jak i ogrodach przydomowych. Tworzą nad ziemią dywany, obsypane białymi, różowymi, czerwonymi lub żółtymi kwiatami, gęsto pokryte ciernistymi pędami. Zobacz jakie odmiany róż okrywowych są najlepsze, jak przeprowadzić ich sadzenie oraz jak wygląda pielęgnacja róż okrywowych, zapewniająca zdrowy wzrost i obfite kwitnienie tych roślin. Więcej...
Róża pomarszczona - rozmnażanie
Różę pomarszczoną możemy rozmnażać na kilka sposobów. Generatywnie czyli z nasion lub wegetatywnie z sadzonek zielnych, zdrewniałych, odrostów pędowych oraz korzeniowych.
Rozmnażanie róży pomarszczonej z nasion polega na zebraniu dojrzałych owoców, wydobyciu z nich nasion, oczyszczeniu i wysuszeniu ich. Nasiona róży należy pobudzić do kiełkowania poprzez umieszczenie ich w wilgotnym podłożu o niskiej temperaturze lub po prostu w lodówce (tzw. stratyfikacja). Nasiona wysiewamy w podłoże przepuszczalne i lekkie. Najlepiej jeśli będzie to piasek z domieszką torfu. Przez okres kiełkowania utrzymujemy stałą wilgotność nie dopuszczając do przesuszenia podłoża.
Sadzonki zielne róży pomarszczonej pobieramy w czerwcu, z wierzchołkowej części rośliny, usuwamy z niej większość liści pozostawiając 2-3 na górnej części sadzonki. Natomiast sadzonki zdrewniałe pobieramy, gdy są w stanie spoczynku z pędów jednorocznych, bocznych. Powinny mieć one długość około 15 cm. Umieszczamy je w mieszaninie torfu, piasku oraz ziemi w proporcjach 1:2:1. W celu lepszego i szybszego ukorzenienia warto zastosowaćukorzeniacz. Koniec sadzonki mieszamy w proszku i umieszczamy w przygotowanym podłożu. Cały czas kontrolujemy wilgotność podłoża.Sadzonki zielne powinny się ukorzenić po około 5 tygodniach. W przypadku sadzonek zdrewniałych, wyrastanie na pędzie pierwszych listków to znak, że sadzonki się ukorzeniły.
Rozmnażanie przez odrosty korzeniowe w przypadku róży pomarszczonej jest niezwykle proste. Na korzeniach róży występują pąki przybyszowe. To z nich w wyniku zranienia korzenia tworzą się odrosty. Każdy odrost wytwarza swoje własne korzenie. Tak powstaje nowa sadzonka, którą należy przesadzić w inne dogodne miejsce. Podobnie u Rosa rugosa wygląda rozmnażanie z odrostów pędowych. Nowe pędy wyrastają z pąków śpiących zlokalizowanych w obrębie podstawy krzewu. Ścięcie części rośliny powoduje rozwój nowego pędu.
Rozmnażanie róży pomarszczonej z nasion polega na zebraniu dojrzałych owoców, wydobyciu z nich nasion, oczyszczeniu i wysuszeniu ich. Nasiona róży należy pobudzić do kiełkowania poprzez umieszczenie ich w wilgotnym podłożu o niskiej temperaturze lub po prostu w lodówce (tzw. stratyfikacja). Nasiona wysiewamy w podłoże przepuszczalne i lekkie. Najlepiej jeśli będzie to piasek z domieszką torfu. Przez okres kiełkowania utrzymujemy stałą wilgotność nie dopuszczając do przesuszenia podłoża.
Sadzonki zielne róży pomarszczonej pobieramy w czerwcu, z wierzchołkowej części rośliny, usuwamy z niej większość liści pozostawiając 2-3 na górnej części sadzonki. Natomiast sadzonki zdrewniałe pobieramy, gdy są w stanie spoczynku z pędów jednorocznych, bocznych. Powinny mieć one długość około 15 cm. Umieszczamy je w mieszaninie torfu, piasku oraz ziemi w proporcjach 1:2:1. W celu lepszego i szybszego ukorzenienia warto zastosowaćukorzeniacz. Koniec sadzonki mieszamy w proszku i umieszczamy w przygotowanym podłożu. Cały czas kontrolujemy wilgotność podłoża.Sadzonki zielne powinny się ukorzenić po około 5 tygodniach. W przypadku sadzonek zdrewniałych, wyrastanie na pędzie pierwszych listków to znak, że sadzonki się ukorzeniły.
Rozmnażanie przez odrosty korzeniowe w przypadku róży pomarszczonej jest niezwykle proste. Na korzeniach róży występują pąki przybyszowe. To z nich w wyniku zranienia korzenia tworzą się odrosty. Każdy odrost wytwarza swoje własne korzenie. Tak powstaje nowa sadzonka, którą należy przesadzić w inne dogodne miejsce. Podobnie u Rosa rugosa wygląda rozmnażanie z odrostów pędowych. Nowe pędy wyrastają z pąków śpiących zlokalizowanych w obrębie podstawy krzewu. Ścięcie części rośliny powoduje rozwój nowego pędu.
Joanna Sadowska
Przeczytaj również:
Róże ogrodowe - odmiany i uprawaRóże są jednymi z najbardziej popularnych krzewów ogrodowych. Na świecie występuje ponad 200 dzikich gatunków róż oraz blisko 20 tys. odmian szlachetnych. Co sprawia, że jedne róże wspaniale kwitną i bujnie rosną, a inne niedomagają i łatwo zapadają na choroby? Poznaj sekrety uprawy róż oraz odmiany najlepsze do uprawy w ogrodzie. Na jakie grupy dzielimy róże i czy one się różnią? Więcej...
Pielęgnacja róż wiosnąWiosna to okres wielu prac w ogrodzie różanym. W tym okresie odkrywamy rośliny zabezpieczone na zimę, sprawdzamy ich stan, rozpoczynamy nawożenie i przycinamy krzewy. Można też w ogrodzie posadzić nowe róże. Wybór ciekawych odmian ogrodowych jest ogromny. Oto dokładny opis poszczególnych zabiegów, związanych z pielęgnacją róż wiosną. Więcej...
Szczepienie róż - okulizacja
Okulizacja róż polega na założeniu oczka (pąka) odmiany szlachetnej (wybranej ze względów dekoracyjnych) na podkładce (z reguły siewce dzikiego gatunku róży - wybranej ze względu na żywotność i mrozoodporność). W efekcie tego zabiegu otrzymujemy roślinę łączącą dobre cechy obu róż. Zobacz jak wykonać szczepienie róż krok po kroku. Więcej...
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz
Zapraszam na warsztaty permakulturalne na moim Rancho :)